Związki partnerskie w Polsce
Rząd Przyjął Projekt Ustawy o Rejestrowanych Związkach Partnerskich
Polski rząd przyjął do prac legislacyjnych projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich oraz ustawę wprowadzającą ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich.
Celem projektu jest wprowadzenie instytucji rejestrowanego związku partnerskiego do polskiego porządku prawnego, co z kolei ma czynić wymaganiom wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 12 grudnia 2023 roku, który stwierdził naruszenie przez Polskę prawa do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego.
Więcej szczegółów na temat projektów obu ustaw znajdziesz na stronie rządu:
Jakie są założenia projektu?
Przepisy zawarte w ustawie o związkach partnerskich będą zawierały nowe instytucje i rozwiązania dla osób pozostających w nieformalnych związkach. Natomiast ustawa wprowadzająca ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich znowelizuje dotychczas obowiązujące przepisy prawa (m.in. spadkowego, podatkowego), aby dostosować je do rejestrowanych związków partnerskich.
Co znajduje się w projektach ustaw?
Rejestrowany związek partnerski
Wprowadzona zostanie instytucja rejestrowanego związku partnerskiego, czyli związku, który będą mogły zawrzeć dwie pełnoletnie osoby stanu wolnego, niezależnie od płci. Związek będzie rejestrowany w urzędzie stanu cywilnego poprzez wpis do specjalnego rejestru związków partnerskich.
Oświadczenia o wstąpieniu w taki związek mają być składane przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który powinien zweryfikować zdolność osób wstępujących w rejestrowany związek partnerski, ponieważ będzie to wpływało na ich stan cywilny.
Wspólny majątek
Osoby zawierające rejestrowany związek partnerski obowiązywać będzie ustrój rozdzielności majątkowej, tzn. każdy z partnerów będzie miał swój odrębny majątek osobisty. Ustawa wprowadza natomiast możliwość zawarcia przez takich partnerów przed notariuszem umowy o wspólności majątkowej (umowa partnerska). Co znamienne, umowę także będzie można zawrzeć przed wstąpieniem w rejestrowany związek partnerski.
Nowelizacja obowiązujących przepisów
Wprowadzenie rejestrowanych związków partnerskich pociągać będzie za sobą nowelizację obowiązujących przepisów w zakresie:
rozszerzenia definicji osoby bliskiej w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjent,
przyznania partnerom prawa do pochówku,
umożliwienia dziedziczenia ustawowego po partnerze,
zwolnienia od podatku od spadków i darowizn oraz czynności cywilnoprawnych,
możliwości wspólnego podatkowego rozliczenia się przez partnerów, którzy zawarli umowę partnerską,
możliwości objęcia partnera ubezpieczeniem zdrowotnym,
przyznania prawa do renty rodzinnej w przypadku śmierci partnerki/partnera i do zasiłku opiekuńczego w przypadku konieczności sprawowania opieki nad chorą partnerką/chorym partnerem.
Znaczenie Społeczne
Projekt ustawy odpowiada na rosnącą liczbę związków nieformalnych w Polsce, jak wskazują dane z Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku. Zmniejszająca się liczba małżeństw oraz rosnąca liczba związków nieformalnych wskazują na potrzebę wprowadzenia ochrony prawnej dla tych relacji.
W jakim ostatecznie kształcie przepisy te zostaną uchwalone przez Parlament, kiedy i czy ustawa uzyska podpis prezydenta? Na te pytania z pewnością otrzymamy odpowiedź w przeciągu kolejnego roku.
