Zbędna papierologia?
Potrzebujecie nie tylko umowy konkubenckiej
Może Cię zaskoczę, ale zawarcie umowy konkubenckiej to nie koniec dokumentów w nieformalnym związku.
Oczywiście od umowy konkubenckiej należy zacząć, ale nie należy na tym poprzestać.
Po co te inne dokumenty?
Umowę konkubencką zawierają konkubenci między sobą. Wywołuje ona skutki prawne w pierwszej kolejności przede wszystkim między samymi konkubentami.
Żeby ustalenia konkubentów były wiążące dla innych osób, ale też dla wszelkiego rodzaju instytucji, organów państwowych i administracji, niezbędne będzie przy okazji zawierania umowy konkubenckiej przygotować dodatkowe dokumenty, które mogą stanowić załączniki do umowy konkubenckiej (ułatwia to też w praktyce korzystanie z tych dokumentów).
No dobrze, to jakie to dokumenty?
Pełnomocnictwa
Aby konkubenci mogli wzajemnie działać w swoim imieniu przed organami administracji publicznej, urzędami, szpitalami, bankami itp. powinni wzajemnie udzielić sobie pełnomocnictwa.
Do niektórych czynności wystarczy tzw. pełnomocnictwo ogólne (np. do działania w imieniu konkubenta w urzędzie miasta celem złożenia wniosku o wyrobienie dowodu), ale są pewnego rodzaju czynności, które wymagać będą, aby konkubenci udzieli sobie tzw. pełnomocnictwa rodzajowego do dokonania konkretnej czynności (np. pełnomocnictwo do dysponowania bieżącym rachunkiem bankowym albo pełnomocnictwo do dokonania zakupu mieszkania).
Szczególnym rodzajem i występującym w praktyce w każdym związku konkubenckim będzie pełnomocnictwo pocztowe. Dzięki niemu konkubenci mogą wzajemnie odbierać przychodzącą do nich korespondencję, także tę z sądów, urzędów.
Pełnomocnictwo ogólne, aby było ważne, musi być zawarte na piśmie. Nie wystarczy ustne upoważnienie.
Jeżeli przepis prawa przewiduje dla dokonania danej czynności formy szczególnej (np. zakup mieszkania), to pełnomocnictwo dla konkubenta/konkubiny do działania w tym zakresie również musi być udzielone w takiej szczególnej formie.
Taką szczególną formą jest akt notarialny. Warto pamiętać, że zwłaszcza przy wszelkiego rodzaju czynnościach, które odnoszą się do nieruchomości, pełnomocnictwo do działania i sama czynność muszą mieć formę aktu notarialnego, ponieważ inaczej nie będą ważne i nie będą odnosiły jakichkolwiek skutków prawnych.
Dlatego np. jeżeli jeden z partnerów posiada na własność mieszkanie, ale chce, aby stało się ono współwłasnością drugiego partnera, to może to oczywiście zrobić przy okazji zawierania umowy konkubenckiej, ale żeby było to ważne zastrzeżenie, umowa musi wówczas przyjąć formę aktu notarialnego.
Upoważnienie do informacji o stanie zdrowia
Na temat dostępu do informacji o stanie zdrowia partnera/partnerki można znaleźć sporo sprzecznych informacji.
Nawet pozostając w związku małżeńskim pacjent musi wyraźnie zaznaczyć, że upoważnia swojego męża/żonę do udzielenia mu informacji o stanie zdrowia.
Podobnie jest w przypadku konkubinatu - bez takiej zgody konkubenci nie mają dostępu do danych o zdrowiu swojego partnera/partnerki.
W praktyce idąc do przychodni, do szpitala wypełnia się druczki, gdzie zaznacza się osobę upoważnioną do informowania o stanie zdrowia. Odpowiedni zapis może znaleźć się w umowie albo jako załącznik do umowy w formie odrębnego upoważnienia.
Powyższe uwagi dotyczą sytuacji, w której pacjent jest świadomy i przytomny.
W przeciwnym wypadku, nawet jeżeli nie zdążyliście zawrzeć stosownego upoważnienia, jako osoba pozostająca we wspólnym pożyciu masz prawo do informacji o stanie zdrowia swojej drugiej połówki. Wynika to wprost z ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (art. 31 ust. 6).
Dlatego też szpital, przychodnia nie powinny odmawiać udzielenia informacji w sytuacji, gdy jeden z partnerów jest nieprzytomny. Personel powinien ustalić z jaką osobą ma do czynienia, a Ty ze swojej strony powinnaś/powinieneś wskazać, że jesteś osobą pozostającą z pacjentem w stałym nieformalnym związku.
Przepisy jedno, praktyka swoje i znam przypadki, że nawet w takich momentach konkubentom odmawia się prawa do informacji o stanie zdrowia. Dlatego, żeby uniknąć takiej sytuacji, powinno się zawczasu o tym pomyśleć i wprowadzić odpowiedni zapis do umowy konkubenckiej.
Testament
Ostatnim dokumentem, który w konkubinacie powinien zostać zawarty, to oczywiście testament.
W jednym z pierwszych postów na blogu pisałam o różnicach między małżeństwem a konkubinatem i że jedną z płaszczyzn, na której występują znaczne różnice jest właśnie kwestia spadkobrania.
Bez sporządzenia odpowiedniego testamentu konkubenci nie będą po sobie dziedziczyć.
Ale o testamencie i dziedziczeniu po konkubencie dowiesz się więcej z kolejnych wpisów!
Zbędna papierologia?
Może wydaje Ci się, że sporo tych dokumentów? Że miał być to nieformalny związek, a trzeba podpisywać więcej papierków niż w małżeństwie?
Wynika to z tego tylko, że status konkubentów nie jest prawnie regulowany tak, jak status małżonków, gdzie te wszystkie regulacje zawarte są w przepisach prawa.
Żyjąc z kimś wspólnie, prowadząc razem dom, mając dzieci nie uciekniemy od formalności!
Warto zatem poświęcić nieco uwagi i wysiłku, przygotować pod siebie kompleksową umowę konkubencką oraz załączniki i żyć dalej razem nie martwiąc się już o te formalne kwestie, prawda?
